атыспен дәлдеу

(Пристрелка)

нысананы жою үшін атыспен артиллериялық зеңбірек пен жарғыштардың (трубалардың) көздеу тетіктерінің ең тиімді орнығуларын анықтау. А. д-ді зеңбірек, взвод, батарея тікелей нысана бойынша немесе репер бойынша соңынан атысты нысанаға аудару үшін жүргізеді. Нысана бойынша А. д. жою атыстары үшін орнықтыруды анықтаудың ең дәл тәсілі болып келеді. Ол кенеттен атыс ашу шешуші роль атқармағанда, сондай-ақ атыс үшін басқа тәсілдермен анықталған орнықтыруды тексеру қажет болған жағдайда қолданылады. Жер үсті аритиллериясында А.д. өлшенген ауытқулар бойынша, ал бұл мүмкін болмаған жағдайда жарылыс таңбаларын бақылау бойынша жүргізіледі. Өлшенген ауытқулар бойынша А.д. кезінде қашықтық (метрмен) және бағыт (бұрыш өлшегіш бөліктерімен) бойынша снарядтардың бірнеше (3-тен кем емес) жарылысы ортасының нысанадан ауытқуын өлшейді, өлшенген ауытқуларға байланысты атыс үшін орнықтыруларға түзетулер енгізеді және нысананы жоюға көшеді. Жарылыстың ауытқуларын қашықтық өлшегіш, секунд өлшегіш, дыбыстық барлау аспаптар, РЛС және т.б. құралдар көмегімен өлшейді. Жарылыс таңбаларын бақылау бойынша А.д. кезінде снарядтар жарылыстарының нысанаға байланысты жағдайларын: бағыты бойынша — аспаптар көмегімен бүйірлік ауытқуларын өлшеумен; қашықтығы бойынша — жарылыс таңбаларын бағалаумен (асып түсу +, жетпей түсу ) анықтайды. Атыс кезінде жарылыс таңбасы анықталғаннан кейін, қарсы таңбаны алу есебінде көздеуішті өзгертеді, яғни нысананы ашаға алып, одан кейін жарылыстар белгілеріне сай көздеуішті өзгерте отырып, аша енін қысқартады.